Üzüntülü insanı teselli etme yolları(Nevzat Tarhan’dan öneriler)
İnsanlar zaman zaman üzüntülü ve mutsuz hissederler.İşinden ayrılmak,sevdiğini kaybetmek,başarılı olamamak üzüntüye neden olan başlıca yaşam olaylarıdır.Kısaca “üzüntü” normal yaşamın olumsuz duygularından biridir.nasıl bir kişinin fiziksel bütünlüğü bozulduğunda ağrı hisseder ise psikolojik bütünlüğü bozulduğunda da üzüntü,sıkıntı hisseder.
Negatif şartlanma:
Ancak aslen üzüntünün kaynağı,kişiyi üzen olaylar yada sorunların kendisi değil kişinin bunlara yüklediği anlamlardır.Aynı olay bir kişide üzüntü yaratırken,diğer bir kişide yaratmayabilir.Bazı kişiler,üzüldüğü konuda çözüm var ise gerkeni yapar.Çözüm yok ise zaten yapacak bir şey deyip, üzülmeye değmez diyerek durumu olumlu karşılar, üzüntü çabuk sonlanır.bazılarında ise reaksiyon “bu benim başıma neden geldi, hep beni buluyor,ben beceriksiz biriyim,benden adam olmaz” gibi neğatif düşüncelerle olumsuz şartlanma şeklinde gelişir ve bu durumda kişide üzüntüler uzun sürer.
Bir örnekle ,kişi yolda yürürken rastladığı arkadaşı ona selam vermezse, olumsuz düşünen bir kişi ise “beni adam yerine koymadı” diyerek düşünür ve üzülür.Ama kişi“arkadaşım beni farketmedi” olumlu alğılama yaparsa üzüntü yaşamaz.
üzüntülü kişiye nasıl yardımcı olmalı?
Üzüntülü kişiye ilk yaklaşımda teselli edici sözler söylemek üzntüsünü azaltmaz,aksine artırır.Bu nedenle kişiye üzülme hakkı, yani kendini ifade etme hakkı tanımak gerekir.Öncelikle kişinin neden üzüldüğünü anlamak ve bunu analdığını hissettirmek gerekir.Ancak daha sonra çözüm üretilmelidir.İlk başta yalnız olmadığını hissettirmek gerekir.
Üzüntüden gülerek kurtulma:
Mizah,yani olaylara gülerek bakabilme insanı mutsuzluktan korur.Ancak bunun gerçeklerden kaçmak şeklinde olmamamsı gerekir.Bazı kişiler depresif oldukları halde güçlü rolü oynar.Bu kişilerde depresyon bazı değerlendirmelerden sonra saptanabilir.Palyaçonun biri depresyonu nedniyle hekime gider.Hekimde ona” şehirde iyi bir palyaço var ona git seni neşelendirsin” der.Palyoçada doktora “o palyaço benim” der
Üzüntüyü olumlu duygulara dönüştürmek:
Burada bakış açısı önemlidir.Kişi üzntüsünden ders alırsa ,üzüntüyü kazanıma dönüştürebilir.Depresyonu olan kişi,depresyonu yendikten sonra kendine”bu depresif dönem bana ne öğretti”diye sorabilirse bu durum kişide kazanım haline dönüşür.Kişinin psikolojik savunmaları güçlenir.Olaylara bakış açısı değişir.