İngilizce’de “CAN” Kullanımı

CAN; Türkçeye “… ebilmek” eki şeklinde çevrilen can bir yardımcı fiildir.Fiillerin önüne gelerek başlıca şu üç alnmaı vardır.

1-Yetenek ve güç

2-İzin

3-Olasılık

Can her türlü özne ile aynı şeklini korur.Ek almaz.

ı can

he can

you can

we can

they can

Can olumsuzluk halinde not  ile birlikte olduğu zaman bitişik yazılırlar.Bu  durum sadece can yardımcı fiiline özgüdür.

cannot

fakat not ile birleşerek bir kısaltma yapılması halinde diğer yardımcı fiillerle aynı kurala uyar.

can’t

Can’in geçmiş şekli could‘dur.Could ayrıca şart cümlelerinde kullanılır.Colud bir geçmiş zaman şekli olmasına karşın pek çok durumlarda şimdiki zaman ve hatta gelecek zaman cümlelerinde yer alır.

Can yardımcı fiilinin kullanım şekilleri:

Olumlu / ı(you,he,we,they vs.) can

Olumsuz/cannot

Kısaltılmış olumsuz/can’t

Soru /ca ı(you,he,she,they )

Olumsuz soru/can’t(ı,you,he,she,we they)

Kısaltılmış olumsuz soru/can’t ı(you,he,we,they)

Could (can’in geçmiş hali)

Olumlu/ı(you,he,they,we)could

Olumsuz/could not

Kısaltılmış olumsuz/couldn’t

Soru/could ı(you,he,she,they,we)?

Olumsuz soru/could ı(you,he,she,they)not?

Kısaltılmış olumsuz soru/couldn’t ı(you,he,they,we)?

Yetenek,olasılık ve izin belirten can yardımcı fiili kök halinde,yeni önünde  to olmayan fiille kullanılır.

Bazı anlamları vermekte yetersiz kalındığında can(colud) yerine,yetenek belirtirken be able,izin belirtilirken allow,olasılık belirtilirken be possible kullanılır.

Yetenek ve güç belirtmede (can)

Bir fiilin yapılabilmesi için gerekli yetenek  ve gücün var olduğunu belirtmek için can, kök halindeki fiilin önünde yer alır.

ı can carry this table(Bu masayı taşıyabilirim)

She can learn Turkish (Türkçe öğrenebilirim)

Bu cümlelerde taşıma gücünde oluş ve öğrenme yeteneğine sahip olma belirtilmektedir.Bu anlamda kullanıldığında can sadece geniş zaman cümlelerinde yer alır.Diiğer zamanlardaki cümlelerde aynı anlamı vermek için can yerine be able kullanılır.Be able her fiili zamanı için kullanılabilecek şekle sahiptir.