Evliya Çelebi ve Seyahatname

Meşhur Türk Seyyahı Evliya Çelebi, seyahate ve bir çok ülkeyi gezmesine başlamadan önce başından geçen bir hadiseyi seyahatine vesile olarak gösteriyor ve şöyle anlatıyor:
Yemiş iskelesi yakınlarında Ahi Çelebi Cami denilen bir cami vardı. Bir gece rüyamda kendimi o camide gördüm. Derhal caminin kapısı açılıp içeri nur yüzlü, silahlı bir kısım asker doldu. Sabah namazının sünnetini kılıp salavat getirmeye başladılar.
Aradan bir müddet geçtikten sonra, ben yanımda duran askere:
– Sultanım sizi tanıyabilir miyim? dedim.
– Aşere-i Mübeşşere’den Sa’d ibni Ebi Vakkas’ım, deyince mübarek elini öptüm.
– Bu  nurlu  adamlar  kimdir? diye  sorduğumda, bana onların nebilerin ruhları olduğunu söyledi. Ve arkadakileri göstererek, bunlar  da  diğer  evliyaların, ashabın, Kerbela  şehitlerinin  ruhlarıdır  diye  anlattı. Ve  bana  Hazreti Peygamberimizin  gelip  namaz  kıldıracağını, Bilal-i Habeşi  hazretlerinin de müezzinlik yapacağını söyledi. Bana namazdan sonra mihraptan kalkmadan Resûlullah’ın elini öper. “şefaat ya Resûlullah” diyerek şeffat dilersin diye de öğretti Ebi Vakkas hazretleri.
Biraz sonra Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) teşrif  ettiler.”Esselam-u Aleykûm Ya Ümmetîm” buyurdular. Oradakiler selama mukabele ettiler. Bilal-, Habeşi Hazretleri ile beraber müezzinlik ettik. Namazları kıldıktan sonra Hazreti Ebi Vakkas beni Resûlullah’ın huzuruna getirdi ve :
Ya Resûlullah Evliya kulun şefaat diler buyurdular. Bana da ” mübarek elini öp!” dediler.
Ben, ağlayarak Resûlullah’ın mübarek eline sarıldım ve öpmek üzereyken heyecandan kendimden geçmiştim. “Şefaat Ya Resûlullah” diyeceğim yere, “Seyahat Ya Resûlullah” demişim.
Hemen Hazret tebessüm edip, “Şefaati, seyahati, ziyareti, sıhhat ve selametle kolay eyle Ya Rabb!” buyurdular ve “el fatiha” dediler. Bütün ashap ve orada bulunanlar fatiha okudular, ben de teker teker hepsinin elini öperek ayrıldım.
Ondan sonra Evliya Çelebi seyahate başlamıştır. Dünyanın bir çok yerini gezmiş, haccı da eda etmiştir. Evliya Çelebi’nin meşhur seyahatnamesinden anladığımıza göre, Evliya Çelebi sadece gezmekle kalmamış, gezdiği yerleri karış karış hesap ederek her haliyle kitabına almıştır. Bazı tenkitçiler Evliya Çelebi’nin fazla mübalağa ettiği görüşünü savunurlarsa da hepsinde bir hakikat payı bulunmaktadır. Her şeyden evvel Seyahatname misline rastlanmayan bir tarih kitabıdır.