Ettehiyatü ve Miraç Gecesinde Önemi
Ettehiyyatu Duasının İnişi
Dua Kuran-ı Kerimde geçen bir ayet değildir. Miraç gecesinde Allah’u Teâlâ, Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) ve Cebrail (Aleyhisselam)’in de katılımıyla ortaya çıkan cümlelerden oluşur.
Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) Miraç’ta Allah’u Teâlâ’nın huzuruna varınca Cenab-ı Hakk’a hürmetlerini arzetmek niyetiyle
– “Ettehıyyatü lillahi vessalavatü vettayyibatü” demiş,
Allah’u Teala O’nu karşılayıp selamlayarak
-“Esselamü aleyke eyyühennebiyyü ve rahmetullahi ve berekatüh” demiş,
Tekrar Peygamberimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) konuşarak
– “Esselamü aleyna ve ala ibadillahissalihin”
cümlesiyle Allah’ın selamına mukabelede bulunmuş ve Allah ile Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)’in bu güzel konuşmalarına şahit olan Cebrail (Aleyhisselam) ‘de bu manzaraya
“Eşhedü enlailahe illALLAH ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve rasülüh” eşlik etmiş ve böylece Ettehıyyatü duası ortaya çıkmıştır.
Yani buradan anlaşılacağı üzere Ettehıyyatü duası Allah’ın, Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)’ in ve Cebrail (Aleyhisselam)’in ortak sözüdür. Başka bir deyişle, Ettehıyyatü duası, Allah’ın, en büyük peygamberinin ve en büyük meleğinin sözlerinden oluşmaktadır.
Ettehiyyatü Dua’sı Nerede Okunur?
Tahıyyat yani etthıyyatü duası bütün namazların ilk ve son oturuşlarında okunu
Bismillahirahmanirrahim
“Ettehiyyatu lillahi ves-salevatu vet-tayyibatu, esselamu aleyke eyyühen-nebiyyu ve rahmetullahi ve berekatuh, es-selamu aleyna ve ala ibadillahis-salihiyn. Eşhedu enla ilahe illallah, ve eşhedu enne muhammeden abduhu ve resuluh”
Ettehiyyatü Duası Türkçe Anlamı
“Râhman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla
Dil ile, beden ile ve mal ile yapılan bütün ibadetler Allah’a dır. Ey Peygamber! Allah’ın Selâmı, rahmet ve bereketi senin üzerine olsun. Selâm bizim üzerimize ve Allah’ın bütün iyi kulları üzerine olsun. Şahitlik ederim ki, Allah’tan başka ilah yoktur. Ve yine şahitlik ederim ki Muhammed, O’nun kulu ve Peygamberidir.”
Ettehiyyatu Duasının Tefsiri
Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) Miraç Gecesi Allah’u Teâlâ’ya hürmetlerini arz ederken 3 kelime kullanmıştır., “Tahiyyat, Salavat ve Tayyibat” Allah’a mahsustur, demiştir,
Bunun üzerine Allah’u Teâlâ da O’na 3 kelime ile iltifat edip Allah’ın “Selamı, Rahmeti ve Bereketleri” senin üzerine olsun ey Nebi diyerek kendisini karşılamıştır.
İşte Ettehiyyatü’yü anlamak için önce bu 6 kelimeyi izah etmemiz gerekiyor.
Yani Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)’in Allah’u Teâlâ’ya söylediği Tahiyyat, Salavat ve Tayyibat ne demektir?
Allah’ın Peygamberimize söylediği Selam, Rahmet ve Bereket ne demektir?
TAHİYYAT: Tahiyye kelimesinin çoğuludur. Tahiyye ise selam, beka, azamet, afet ve noksanlardan uzak olmak, mülk, her çeşit tazim, büyüklenmek demektir.
SALAVAT: Salat kelimesinin çoğuludur. Bu da 5 vakit namaz, dua, rahmet, tüm ibadetler demektir.
TAYYİBAT: Tayyib kelimesinin çoğuludur. Bu da her türlü hoş, güzel sözler, faydalı lafızlar, Allah’ı methetmeye delalet eden tatlı sözler, kelimeler demektir.
Bazı âlimlere göre de:
TAHİYYAT: Dille yapılan tüm ibadetler, (Zikir, tespih, Kur’an okuma… gibi)SALAVAT: Bedenle yapılan tüm ibadetler, (Namaz, oruç, hac, cihad… gibi)
TAYYİBAT: Malla yapılan tüm ibadetler demektir. (Zekât, kurban, hac… gibi)
Bu 3 kelimeyi delalet ettikleri tüm manaları içine alarak topluca izah edersek; karşımıza şu mana çıkıyor: Dille, malla, bedenle yapılan tüm ibadetler, namaz, oruç, hac, zekât, kurban, cihad, her türlü güzel sözler, her türlü selamet, dua, rahmet, azamet hep Allah’u Teâlâ’ya mahsustur.
İşte Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) Miraç’ta Allah’u Teâlâ’nın huzuruna çıkınca Âlemlerin Rabbine bu şekilde hürmetlerini arz ediyor.
Allah’u Teâlâ’nın bu sözlere karşılık Rasûlü Ekrem Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)’e iltifat ettiği 3 kelime ise şu anlamlara geliyor:
“SELAM”: Bizzat Allah’u Teâlâ’nın bir ismidir. Manası da hem kendisi her türlü ayıptan, kusurdan, noksandan, ortaktan uzak ve salim olan, hem de kullarını her türlü tehlikelerden, korkulardan, hoşlanılmayan durumlardan kurtaran, onları selamette kılan demektir. Dünyada peygamberlerine, cennette mü’min kullarına selam eden demektir.
“RAHMET” Allah’u Teâlâ’nın ihsan ve ikramı,
“BEREKET” de bol hayırlar, her şeyin en hayırlıları, hayırların artıp ziyade olması manasına gelir.
Buna göre Rasûlünü huzura kabul eden Allah’u Teâlâ O’na “Esselamü aleyke eyyühennebiyyü ve rahmetullahi ve berekatüh” sözleriyle
“Ey Allah’ın Nebisi, her türlü hayırlar, ihsan ve ikramlar, selametler, kurtuluşlar, emniyetler sana olsun” şeklinde O’nu karşılamış, buyur etmiş, hoş geldin demiştir.
Allah’u Teâlâ’nın bu selam ve ikramını Peygamber Efendimiz “Esselamü aleyna ve ala ıbadillahissalihin” şeklinde almış, kabul etmiş ama bir incelik yaparak bu selam, rahmet ve bereketler sadece bana, benim üzerime değil; hem bize, hem de Allah’u Teâlâ’nın tüm sâlih kullarına olsun, demiştir.
Salih kullar; hem Allah’u Teâlâ’nın hakkını, hem de kulların hakkını gözeten kimseler demektir. Yani Allah’u Teâlâ’nın emrettiği namazı, orucu, cihadı yerine getirip, haramlardan sakındığı gibi, kullara da gıybet, iftira, hırsızlık, eziyet gibi zarar vermeyen, komşuluk, akrabalık haklarına riayet eden kişiler salih insanlardır. Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) Allah’u Teâlâ’nın selamının bu şekilde tüm salih kullara erişmesini bizzat Allah’u Teâlâ’nın huzurunda, Miraç’ta istemiştir. Mü’minlerin miracı olan namazı kılmayan veya kılıp ta orada Ettehıyyatü’yü ve dolayısıyla bu cümleyi okumayan kişi tüm Müslümanlara zarar vermiş, Sâlihlere duayı esirgemiş, bütün Mü’minlerin hakkını ihlal etmiş demektir.
Allah’u Teâlâ’nın ve Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) ‘in bu şekilde konuşmalarına, iltifatla